Bivši đakon Bojan Jovanović, koji je, kako tvrdi, bio žrtva seksualnog zlostavljanja penzionisanog vladike zvorničko-tuzlanskog Vasilija Kačavende, dobio je poziv od nevladinih organizacija iz SAD-a da bude član delegacije koja će u narednom periodu iznijeti probleme pedofilije u Vatikanu, Misijom Ujedinjenih nacija u Ženevi te Međunarodnim krivičnim sudom u Hagu.
Time bi po prvi put neko iz pravoslavnog svijeta iznio tu problematiku na tako visokim mjestima, potvrdio je Jovanović.
“Brojni slučajevi zlostavljanja u Crkvi otkriveni u proteklim decenijama pokazuju da je najčešće na djelu trostruko zlostavljanje, gdje, pored seksualnog zlostavljanja, imamo i zloupotrebu moći, u smislu korištenja položaja i materijalnih dobara kako bi se omogućilo zlostavljanje, te zloupotrebu savjesti, u smislu korištenja duhovnog autoriteta spram sebi podređenih osoba koje se zlostavlja“, kaže Jovanović.
Svjedočenja u Rimu, Ženevi i Hagu
Kao rezultat sistemskog klerikalnog protekcionizma, dodaje Jovanović, zataškavanje podrazumijeva radnje kao što su zanemarivanje prijava, prikrivanje i uskraćivanje dokaza i informacija, sprečavanje istrage, zastrašivanje ili potkupljivanje žrtava i svjedoka, premještanje optuženog klerika u svrhu izbjegavanja istrage.
“Ta praksa postaje posebno problematična za hrišćanstvo kada se provodi u ime “čuvanja dobrog glasa Crkve”, što je izraz koji često koriste oni koji su učestvovali u prikrivanju seksualnog zlostavljanja. Taj izraz nameće nekoliko bitnih pitanja, među kojima je i pitanje što znači dobar glas i, važnije, pred kime ga se treba čuvati.“
Globalna koalicija preživjelih lidera, aktivista i advokata za ljudska prava, koja predstavlja žrtve u 25 zemalja na pet kontinenata, organizovala je niz događaja u Rimu, Ženevi i Hagu fokusiranih na zahtjev da papa Franjo potpiše obavezujući i univerzalni mandat nulte tolerancije pred svojom Sinodom o sinodalnosti.
Takav zakon bi implementirao ključne preporuke Svetoj Stolici iz 2014. godine od Komiteta UN-a za prava djeteta (CRC), posebno ažuriranje kanonskog prava koje bi unutrašnje pravo Crkve uskladilo s Konvencijom CRC-a o “pravu djeteta”, pravu na zaštitu od diskriminacije, nasilja i svih oblika seksualne eksploatacije i seksualnog zlostavljanja.
‘I mene je neko odveo prvi put’
Nevladina organizacija Mdinainternational dobila je poziv da učestvuje na pomenutom skupu i da iznese svoja saznanja o slučajevima zlostavljanja u Srpskoj pravoslavnoj crkvi i time podigne svoj glas, zahtijevajući promjene i sigurnost da žrtve dobiju podršku i pravdu koju zaslužuju.
„U mračnim decenijama u kojima živimo, u kojima najgori među nama stalno zagorčavaju život najboljima među nama, Crkva bi trebala biti puno bliža poštenom narodu nego nekim beskičmenim i nemoralnim političarima, koji svoj narod vode u kulturni, ekonomski i duhovni ponor. Crkva ne smije blagosloviti ništa što šteti narodu, a naročito djeci. Zataškavanjem pedofilije prestupnicima dajemo vjetar u leđa, a broj žrtava se nikad sa sigurnošću neće saznati. Završićemo riječima sveštenika SPC-a: “I mene je neko odveo prvi put“, naveo je Bojan Jovanović.
